یادداشت های ضد تورکی پان فارسیسم ها


-باید افراد خیراندیش ایرانی فداکاری نموده و برای از بین بردن زبان ترکی و رایج کردن زبان فارسی در آذربایجان بکوشند. مخصوصا وزارت معارف باید عده زیادی معلم فارسی زبان بدان نواحی فرستاده، کتب و رساله ها و روزنامجات مجانی و ارزان در آنجا انتشار دهد و خود جوانان آذربایجانی باید جانفشانی کرده، متعهد شوند تـا میتوانند زبان ترکی تکلم نکرده، به وسیله تبلیغات عاقبت وخیم آن را در مغز هر ایرانی جایگیر کنند”(تقی ارانی- مقاله آذربایجان یا یک مساله مماتی و حیاتی برای ایران)

2-"این آرزوی ایرانیانست، آرزوی همگی ماست. ما این را به یاری خدا از پیش خواهیم برد و همه زبانها را جز فارسی از میان خواهیم برداشت. من که در اینجا ایستاده ام زبان مادرزادی من ترکی بوده ولی همه می دانند که چه کوشش هایی به کار می برم که آن زبان از ایران برافتد. ترکی برافتد، عربی برافتد، آسوری برافتد، ارمنی برافتد، کردی برافتد. ارمنیان اگر از مایند باید با زبان ما درس خوانند و سخن گویند".(نشریه پرچم - تجدید چاپ شده در سال ٢٠٠٤ ـ ١٣٨٣ وسیله انتشارات خاوران -صفحه ٨١)

3-" تنها فایده ای که برای تدریس زبان ترکی در دبستانها و رواج رسمی آن در ادارات میتوان تصور نمود سهولت برای کودکان و مردم است زبان ترکی یکی از عناصر مهم ملیت بلکه مهمترین آنهاست اگر مردم آذربایجان توانستند روزنامه ی ترکی بخوانند و به ترکی چیزی بنویسند و شعر بسرایند  دیگر چه نیازی به فارسی خواهند داشت؟...... نگارنده با آموختن پنج دقیقه زبان ترکی هم در مدرسه یا دانشگاه آذربایجان مخالفم. میخواهم آموزش فارسی را اجباری و مجانی و عمومی نمایند و وسائل این کار را فراهم آورنبرای من تردیدی نیست که بی هیچ زحمت و دردسری برای هیچ کس و مخالفتی از هیچ کجا به مقصود خواهیم رسید، بی آنکه آذربایجانیها احساس کرده باشند بعد از پنجاه سال به زبان فارسی صحبت خواهند کردباید حتما اینکار به دست خود آذربایجانیها صورت گیرد مطب از دو حال خارج نیست: یا آذربایجانی ایرانی هست، یا نیست. اگر هست ترک نمیتواند باشد.آذربایجانیان باید خودشان پیشقدم شده و زبان ملی خود را رواج دهند تا کم کم ترکی که خارجی است برود."
(دکتر محمود افشار، "یگانگی ایرانیان و زبان فارسی"، مجله آینده، سال ١٣٧٧ ، تهران).

٤-"حاجت به تذکار نیست که  مجاورت تمام شمال و شمال غربی ما که بسیاری از سکنه اش ترک زبانند با ترکیه، قفقاز و  موجب نگرانی و بلکه مخاطره است.برای متحدالجنس نمودن ایران، بهترین کارها نشر معارف فارسی و ایران است. اما آنهم نه بطوریکه محسوس شود که میخواهند آنها را فارس کنند اقلیتهای ما مایه ادبی و معارفی ندارند(.محمد فروغی یغما، شماره ٧ ،مهرماه ١٣٢٩ )

5-"هر کس ترکی حرف می زند افسار الاغ به سر او بزنید و او را به آخور ببندید".
(محسنی رئیس فرهنگ استان آذربایجان)

6- اشاعت معارف و زبان پارسی علاوه بر محاسن دیگر در سیاست تأثیر فوق العاده مهمی دارد. وقت آن رسیده است بوسیله تبدیل زبان ترکی به پارسی و بسط معارف دیگر مجال ندهیم  روش دیرین را تعقیب نمایند واجب است با بودجه کافی چندین باب مدرسه مجانی تأسیس شود و فعلا پانزده نفر معلم ایران پرست، آشنا به رموز سیاست و غیر مانوس با زبان ترکی از مرکز برای مدارس فوق انتخاب شوند. و یکی از موارد مهم پروگرام مدارس این باشد که هیچ درسی به زبان ترکی تدریس نشود".
(گزارش آموزش و پرورش استرآباد (گرگان) به وزارت داخله)

7-زبان ترک از برای از قفا کشیدن است-صلاح پای این زبان ز مملکت بریدن است //
بکن تَرک زبان تُرک کز تاریخ خونینش-من از خون لاله گون کوه ارس،دشت مغان دارم//
برغم آنکه با ملیت ما دشمن است ای دوست-مکن منعم که از جان دشمنی با این زبان دارم//
تو باید عذر این ناخوانده مهمان را از این منزل-بخواهی، دزد را من دوست تر زین مهمان دارم//
زبانی کو ندارد جز زیانکاری، ببر او را-برای قطعش از تیغ زبان خوش امتخان دارم//
رها کن یادگار دوره ننگین چنگیزی-برادرکشتگی با دوره چنگیزیان دارم//
تو گر کور و کر و لال و خمش باشی از این بهتر-که گویی از زبان ترک و تازی این نشان دارم//
(عارف قزوینی)

8-"چند تن گمراه فرصت جو در آذربایجان-می زنند از بهر ترکی سینه در این گیر و دار//
از پی ترویج ترکی خصم جان پارسی-جمله در بیگانه پروردن شده پروردگار//
حیله‌ها ورزند تا ترکی بجای فارسی- پس اسمی شدن رسمی شود در آن دیار//
ناتوان در پارسی از گفتن شعری بلند-از رو به شعر نازل ترکی کنند از اظطرار//
ترکی ار ره کرد در آن، پارسی بومی بود-بومی از بیگانه شومی چرا گردد فگار؟!//
من نگویم باید از آن راند ترکی را بزور-گو یکی خر زهره هم روید میان لاله‌زار//
لیک گویم بر “دری” تفضیل ترکی نارواست-شهد نوشان را نباشد رغبتی بر زهر مار //
(رعدی آذرخشی)

9-"برای فارسی کردن مردم آذربایجان باید کودکان خردسال ترک را از مادر و خانواده شان دور کرد و به خانواده های فارسی در شهرستان های فارسی زبان سپرد، تا بعد از بزرگ شدن به زبان فارسی صحبت کنند.... باید تمام کارمندان ترک را از استانهای ترک زبان به مناطق فارس فرستاده و به جایشان کارمندان فارسی زبان را به آذربایجان بیاورند".(دکتر جواد شیخ الاسلامی استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران)


10-"آموزش رایگان و اجباری فارسی را بر تمام مردم ایران -‌در دل شهرها و در بطن روستاها‌ـ تعمیم دهد و از جنجال عوام‌فریبان و یا بیگانه پرستانی که با تأکید بر تعلیم زبان‌های قومی و یا تقویت گویش‌های بومی، تیشه بر ریشه‌ی این زبان مشترک و فرهنگ تمام اقوام ایرانی می‌زنند، نهراسد و بی‌آنکه مانع فراگرفتن آن زبان‌ها و گویش‌ها در محدوده‌ی جغرافیایی متکلمانشان گردد، حتی یک روز هم از کوشیدن در راه رواج و رونق زبان فارسی باز نماند”.(نادر نادرپور، در خطاب به حاکمان ایران)

11-  تنها شعبه فرهنگستان زبان فارسی به زودی در تبریز مرکز آذربایجان گشایش خواهد یافت زبان فارسی مایه‌ وحدت و انسجام و نشانگر هویت ملی ایران است،زبان فارسی آیینه‌ و حامل فرهنگ ماست. اکنون هم اصل ۱۵ اجرا می شود و منظور از آن آموزش به زبان مادری در مدارس نیست، منظور این است که اقوام آزادند در خانه های خود به زبان خودشان حرف بزنند".(حداد عادل)

12-"آقای رئیس جمهور، بر اساس این زمینه سازیهاست که سرانجام گروه پان ترکیستها با بی پروایی بخود اجازه می دهند تا نامه ای را با امضای شماری از نمایندگان مجلس و چند فرد شناخته شده فعال پان ترکیست درباره تحصیل و تدریس زبان ترکی در تمامی سطوح از ابتدایی تا عالی ترین سطح دانشگاهی، ایجاد فرهنگستان زبان ترکی، اختصاص یک شبکه مستقل تلویزیونی به زبان ترکی و ... را به حضور جنابعالی بفرستند و بخواهند که به خواسته هایشان پاسخ مثبت داده شود."
(پرویز ورجاوند از رهبران جبهه ی ملی و از بنیانگذاران حزب پان ایرانیست، معاون پهلبد وزیر اطلاعات محمدرضا شاه- طی نامه ای خطاب به رئیس جمهور خاتمی)

13- به دستور مدیران دبستان ابتدایی شرف و مدرسه راهنمایی پروین اعتصامی در روستای مینق بخش هریس در غرب تبریز، دانش آموزان این مدارس به هنگامی که در کلاس، حیاط مدرسه و در حضور مسئولان این مدارس به زبان مادری خود ترکی صحبت می کنند جریمه می شوند و موظفند اسکناسهای ۲۰، ۵۰ و ۱۰۰ تومانی را بسته به میزان جریمه تعیین شده از سوی معلمین، ناظم و یا مدیر در صندوق جریمه ها بیفکنند".(منبع: نشریه اؤیره نجی باخیشی-شماره ۴)
                                                                                                                                         
14- آمدیم به سیاست زبانی که دولت باید در داخله ایران معمول و مجری دارد .... در باب دو زبان عربی و ترکی دولت بیش از همه باید در یک امر بسیار مواظب و شدیدالعمل باشد.... مخصوصا مامورین او نباید بگذارند که هیچ روزنامه و کتاب ً و مجله  ای که به ا ین زبانها در خارج از ایران منتشر شده... داخل کشور و در بین مردم به خصوص اطفال مدارس منتشر گردد.( عباس اقبال آشتیانی، مجلة یادگار)
 
15- حکومت تهران اگر نه از نظر سیاسی و اقتصادی – ولی حتما از نظر فرهنگ – آذربایجان را مستعمره خویش میداند و اولین نتیجه سوء استفاده این استعمار فرهنگی ، کشتن زبان و فرهنگ ترکی است ...(جلال آل احمد- در خدمت و خیانت روشنفکران-فصل  روشنفکر و مساله زبان ترکی

حسنلی تپه سی ( تپه حسنلو)

غربی آذربایجاندا چوخلو تانینمامیش و ده یرلی تاریخی اثرلر واردیر. اونلاردان بیری اولان حسنلی تپه سی 6 مین ایل دوغوش (میلاد) دان اؤنجه یه قاییدان تاریخی واردیر. بو ده یرلی  تاریخی اثر تكجه آذربایجان بؤلگه سینده یوخ، ایرانین باشا- باشیندا تایسیز بیر اثر ساییلیر. حسنلی تپه سی اورمو گؤلونون گونئی باتیسیندا (جنوب غرب-ینده)  یاشیل لیق سولدوز یوردوندا یئرله شیب دیر. بو تپه 7 كیلومئتر سولدوز شهریندن آراسی واردیر. حسنلی آدینی بو آددا اولان كندین یاپیشیغیندا اولماسیندان آلیب دیر. تپه نین قازینتی لاری 1313 دن باشلاندی. بو قازانتی لار اوزوندن بیر نئچه ساخسی قاب ـ قاجاق چئشیتلی شكیل لرده تاپیلدی. 1336ـ دا بیلیمسل (علمی) و تخصصی آختاریش لار بیر ایرانلی- آمریكالی هیئت ین آختاریش ایله باشلاندی. بو آختاریش ایله قازینتی لاردا بوزوقلوق لارین (خرابه لرین) آلتیندان بیر شهر- قالا تورپاق لار آلتیندان اوزه چیخدی. اوزمان لارین (متخصص لرین) دئدیگینه گؤره بو شهر- قالا «ماننا» قومونا عایید دیر. بو دیكینتی نین، ائولرین و معبدلرین دووارلارینین تملی (پایه سی) داشدان دوزه لیب دیر. دووارلارین اوستونده 40 سانتیمتر لیینده اوزوناسی، 23 سانتیمترلیینده ائنی و 14 سانتیمتر قالینلیغیندا اولان كرپیج لر قویولوبدور.

حسنلی تپه سی

حسنلی تپه سیندن 1313 –دن، 1358 نجی ایله كیمی، ایرانلی و آمریكالی آركولوق لارین آختارماسی نتیجه سینده چئشیتلی ساواش آراجلاری او جومله دن؛ قیلینج، خنجر، اوخ، دمیر و بورونز جینسیندن اولان اوخ باشلیق لاری، مینلجه ساخسی قاب- قاجاقلار، تاریخی، كولتورل و صنعت (هنر) باخیمیندان ده یرلری اولان، سوموكدن، شوشه دن، دمیردن، داشدان و ساخسی دان اولان شئی لر تاپیلیب دیر و ایران، آذربایجان، آمریكا، فرانسه و باشقا اؤلكه لرین موزه لرینده ساخلانیلیر. حسنلی تپه سینین ان اؤنملی (مهم) تاپینتی سی و دونیادا و اسكی تانیمادا اؤزل (ویژه) و اؤنملی (مهم) یئر آلان شئی  قیزیلدان اولان حسنلی قابی دیر. بو قابین چكی سی 950 گرم ، اوزوناسی 21 سانتیمتر،  قوطرو 25 سانتیمتر دیر و آغیز چئوره سی 61 سانتیمتر دیر. بو قیزلدان اولان قاب تئهرانین قدیم ایران موزه سینده ساخلانیلیر. بو قاب گؤزلری اؤزونه طرف چكن بیر قاب دیر و اوستونده چوخ اینجه لیك ایشلر آپاریلیب دیر و گؤركملی (مجلل) ایش لردن اوزاق قالیب دیر. حسنلی تپه سیندن تاپیلان  قیزیل قابین قدیم لیغی 800 ایل مسیح دوغوشوندان اؤنه قاییدیر. بو آدلیم قابین بدنه سینده چوخلو اویولموش ناخیش لار واردیر و بیر حماسی داستانی دئمك ایمكانی اولا بیلر.

بو تپه دن آرتیق باشقا ده یرلی تپه لرده باتی (غربی) آذربایجانی  توریزم باخیمیندان اؤلكه ده بیرینجی یئرلرده اولماسینا ندن اولور و گرك مسئول لار و كوتله بو اثرلرین تانینماسیندا و اونلاری قوروماقدا دوزگون ایشلر ائتسینلر. توز- تورپاغی و دومانی حسنلی تپه سیندن گؤتوروب اونون یئرینه توریست و موسافیر گتیرمه لییك و اورادا اولان كوتله نین (جماعتین) ایقتیصادینادا یاردیم ائتمه لیییك. اومود ائدیرم یاخین گله جك ده گؤزل غربی آذربایجان توریزم باخیمیندان ایراندا بیرینجی یئره ال تاپاجاق دیر.

یازان: حسین واحدی

بیر نئچه تورکی شعر

«نرده یاخچیدی» 

 

خایین دوس-تانیشدان قئیرتلی دوشمان

لکه سیز یاشایان مرده، یاخچیدی

وفاسیز ائولاد دان، بی عار قارداشدان

حاصارلی تیکانلی نرده یاخچیدی

***

 

آجی دیر شیرین دیر بو قورغو نیظام

 چیراغی صوبحه جک یانماز بیر آخشام

آغا گلیب آغا گئتمز هر آدام

کرم سیز سولطاننان، برده یاخچیدی

***

 

مئشه دوغسا، پَلَک دوغار شیر دوغار

تولکو میسار کول دیبینده بالالار

آدام دا وار ننه سیندن آد آلار

الیف-بئی ده، زبر-زئر ده یاخچیدی

***

 

ایندی ایش دَییشیب واختی–وعده نی

 پول قاباغا چکیب گئده-گوده نی

آبدالی، چرچینی سورفا سره نی

تاتین کیروه لیگی کورده یاخچیدی

***

 

«دوشگون» دونیا یامان چاشیب قال ها قال

گئده ائل بگیدی، یولچو آغ ساققال

کیشی ذلیل اولوب آرواد کاتدا حال

بئله دونیا دوشه درده یاخچیدی.

 

ادامه نوشته